ต้นทุนและค่าใช้จ่ายเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดกำไรจากการดำเนินงาน ถ้ากิจการ 2 แห่งมีรายได้เท่ากัน แต่แห่งหนึ่งสามารถบริหารต้นทุนและค่าใช้จ่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพย่อมจะส่งผลถึงกำไรที่จะเพิ่มมากยิ่งขึ้น และเป็นประโยชน์ต่อผู้ถือหึ้นมากขึ้นด้วย ในสภาวะที่กิจการไม่สามารถเพิ่มรายได้จากการดำเนินงานหรือรายได้จากการลงทุน การจัดการต้นทุนและค่าใช้จ่ายก็เป็นอีกวิธีหนึ่งในการเพิ่มกำไร และโดยส่วนใหญ่การลดต้นทุนและค่าใช้จ่ายสามารถทำได้ง่ายกว่าการเพิ่มยอดขาย
ต้นทุน (Cost) คือภาระของกิจการที่ต้องชำระเงินในอนาคตเพื่อ ที่จะได้รับประโยชน์จากสินค้าหรือบริการ และนำไปใช้ก่อให้เกิดรายได้
ค่าใช้จ่าย (Expense) คือต้นทุนชนิดหนึ่งที่กิจการได้ชำระเงินออกไป ซึ่งจะก่อให้เกิดรายได้ ค่าใช้ค่าเป็นต้นทุนที่ใช้ประโยชน์จนครบทั้งจำนวนในงวดปัจจุบัน
ต้นทุนที่ได้ใช้ประโยชน์จนครบทั้งจำนวนแล้วจะเรียกเป็นต้นทุนหมดประโยชน์ (Expried cost) ซึ่งจะปรากฎอยู่ใช้งบกำไรขาดทุน ต้นทุนหมดประโยชน์ เช่น เงินเดือน ค่าใช้จ่ายพนักงานขาย ต้นทุนขาย ฯลฯ ส่วนต้นทุนที่ยังใช้ประโยชน์ไม่ครบทั้งทั้งจำนวน เรียกว่า ต้นทุนไม่หมดประโยชน์ (Unexpried cost) เช่น วัตถุดิบ อุปกรณ์สำนักงาน ค่าโฆษณาจ่ายล่วงหน้า ค่าเบี้ยประกันภัยจ่ายล่วงหน้า ฯลฯ
ประเภทของต้นทุน
ต้นทุนการผลิต (Manufacturing cost) คือต้นทุนที่ใช้ในการผลิตสินค้า ซึ่งจะพบในธุรกิจผลิตสินค้า ต้นทุนการผลิตสามารถเป็นตัวหนดราคาที่จะจำหน่ายสินค้าได้ ต้นทุนการผลิตจะประกอบไปด้วยต้นทุนวัตถุดิบ และต้นทุนการแปรสภาพ
ต้นทุนที่ไม่เกี่ยวข้องกับการผลิต (Nonmanufacturing cost) คือค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการดำเนินการอื่นๆ ที่ไม่ใช้การผลิตสินค้าจะประกอบไปด้วย ค่าใช้จ่ายในการขาย (Selling expenses)และค่าใช้จ่ายในการบริหาร (Administrative expenses)